روانشناسی و روانپزشکی
فرشاد جابری کوشکی؛ کیومرث فرح‌بخش؛ علیرضا کیامنش؛ علی‌محمد نظری
دوره 29، شماره 5 ، آذر و دی 1401، ، صفحه 602-615
چکیده
زمینه و هدف: تعارض کار- خانواده و اختلالات روانی وابسته به کار و نحوه برخورد با مسائل مرتبط با آنها از جمله معضلات جامعه کاری امروز است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روش‌های روایتی و راه‌حل‌محور در کاهش اختلالات روانی و تعارض کار- خانواده در بین شاغلین درگیر با این مشکلات بود.
مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی، با ...
بیشتر
زمینه و هدف: تعارض کار- خانواده و اختلالات روانی وابسته به کار و نحوه برخورد با مسائل مرتبط با آنها از جمله معضلات جامعه کاری امروز است. هدف این پژوهش بررسی اثربخشی روش‌های روایتی و راه‌حل‌محور در کاهش اختلالات روانی و تعارض کار- خانواده در بین شاغلین درگیر با این مشکلات بود.
مواد و روش‌ها: تحقیق حاضر به لحاظ هدف از نوع کاربردی، با طرح نیمه‌تجربی با دو گروه پیش‌آزمون- پس‌آزمون بود. با استفاده از روش نمونه‌گیری در دسترس، از میان مراجعه‌کنندگان داوطلب واجد معیارهای ورود و خروج به پژوهش، 36 نفر انتخاب و به‌صورت تصادفی در سه گروه (آزمایش و کنترل) جایگزین شدند؛ کلیه آزمودنی‌ها در ابتدا با توجه به مصاحبه بالینی از نظر وضعیت اختلالات روانی و مسائل مرتبط با کار و خانواده مورد مصاحبه قرار گرفتند؛ سپس تمامی آزمودنی‌ها به پرسش‌نامه‌های SCL 90 و تعارض کار- خانواده پاسخ دادند..
یافته‌ها: تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار SPSS و با استفاده از آزمون کواریانس انجام گرفت. در نهایت داده‌های به‌دست‌آمده بر اساس موضوع، بررسی اثربخشی هر یک از روش‌های مشاوره‌ای روایتی (لامبدای ویلکس= 0/73، p<0.05) و راه‌حل‌محور (لامبدای ویلکس= 0/36، p<0.05). در مقایسه با گروه گواه در کاهش تعارض کار- خانواده تفاوت معناداری نشان داد؛ همچنین، در ارتباط با میزان اثربخشی روش روایتی بر اختلالات روانی وابسته به کار تنها در یکی از مؤلفه‌ها (افسردگی) تفاوت معنادار مشاهده گردید (لامبدای ویلکس= 0/08، p<0.05). ضمن آنکه بر اساس روش راه‌حل‌محور تفاوت معنیداری در هیچ‌یک از مؤلفه‌های آسیب‌های روانی مشاهده نگردید (لامبدای ویلکس= 0/17، p>0.05) و فرضیه پژوهشی تأیید نگردید
نتیجه‌گیری: از هر دو مدل درمان میتوان در زمینه اختلالات روانی وابسته به کار و تعارض کار- خانواده استفاده کرد.